Hướng dẫn cách kê khai chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán, cũng như hướng dẫn cách lập hóa đơn GTGT với các trường hợp liên quan đến chiết khấu thương mại. Bên cạnh đó, cũng quy định các trường hợp áp dụng chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán.
1. Hướng dẫn cách kê khai chiết khấu thương mại:
Thông tư Số 219/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính đã quy định chi tiết về chiết khấu thương mại như sau:
- Nếu cơ sở kinh doanh áp dụng chiết khấu thương mại cho khách hàng, giá tính thuế GTGT sẽ là giá bán đã được chiết khấu.
- Nếu chiết khấu thương mại căn cứ vào số lượng hàng hoá, doanh số hàng hóa, DV thì số tiền chiết khấu của hàng hóa đã bán được tính điều chỉnh trên hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ của lần mua cuối cùng hoặc kỳ tiếp theo.
- Nếu số tiền chiết khấu được lập khi kết thúc chương trình (kỳ) chiết khấu hàng bán, hóa đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh, số tiền và tiền thuế điều chỉnh sẽ được lập ra. Bên bán và bên mua sẽ kê khai điều chỉnh doanh thu mua, bán, thuế đầu ra, đầu vào dựa trên hóa đơn điều chỉnh.
Kết luận: Có 3 trường hợp chiết khấu thương mại, bao gồm:
Trường hợp 1:
- Chiết khấu thương mại, giảm giá ngay khi mua hàng. Ví dụ: Mua sản phẩm A giảm ngay 5% (không phân biệt số lượng, doanh số).
-> Giá bán trên hóa đơn GTGT sẽ là giá đã chiết khấu. Ví dụ: Công ty Kế toán ABC có chương trình khuyến mãi: Nếu mua máy tính ASUS trị giá 15 triệu -> Giảm ngay 10%. -> Giá bán trên hóa đơn GTGT sẽ là: 15 triệu – 1,5 triệu = 13.500.000 (Thuế GTGT: 1.350.000)
TH 2: Chiết khấu thương mại căn cứ vào số lượng, doanh số
Theo quy định tại khoản 22, điều 7 của Thông tư Số 219/2013/TT-BTC của Bộ tài chính, nếu cơ sở kinh doanh áp dụng hình thức chiết khấu thương mại dành cho khách hàng dựa trên số lượng hoặc doanh số hàng hóa, dịch vụ thì số tiền chiết khấu sẽ được tính điều chỉnh trên hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ của lần mua cuối cùng hoặc kỳ tiếp sau.
Nếu số tiền chiết khấu đạt mức quy định khi kết thúc chương trình (kỳ) chiết khấu hàng bán, thì cơ sở kinh doanh phải lập hóa đơn điều chỉnh kèm theo bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh, số tiền, tiền thuế điều chỉnh. Bên bán và bên mua căn cứ vào hóa đơn điều chỉnh để kê khai điều chỉnh doanh thu mua, bán, thuế đầu ra, đầu vào.
Trên hóa đơn GTGT, giá bán của các lần mua đầu (chưa đạt mức) sẽ thể hiện giá bán như bình thường. Hóa đơn cuối cùng hoặc kỳ tiếp sau sẽ trừ số tiền chiết khấu.
Ví dụ, Công ty A áp dụng chương trình khuyến mãi: Nếu mua đạt số lượng 10 chiếc máy tính sẽ được chiết khấu 5% tổng đơn hàng. Công ty B mua các lần như sau:
- Lần 1: Mua 2 chiếc (10tr/1 chiếc, thuế GTGT 10%: 1tr) -> Cty A vẫn xuất hóa đơn như bình thường.
- Lần 2: Mua 5 chiếc (10tr/1 chiếc, thuế GTGT 10%: 1tr) -> Cty A vẫn xuất hóa đơn như bình thường.
- Lần 3: Mua 3 chiếc (10tr/1 chiếc, thuế GTGT 10%: 1tr) -> Lần này đã đạt số lượng, nên được chiết khấu 5%. Số tiền chiết khấu là 5% x 100tr = 5tr. -> Số tiền chiết khấu này nhỏ hơn số tiền trên hóa đơn cuối cùng (30tr), nên cty A sẽ trừ số tiền 5tr này vào hóa đơn lần 3.
=> Trên hóa đơn lần 3 sẽ là:
30tr – 5tr = 25tr (Thuế GTGT 10%: 2,5tr)
Lưu ý: Nếu số tiền chiết khấu vượt quá số tiền trên hóa đơn cuối cùng, thì sẽ không trừ được và phải điều chỉnh vào hóa đơn kỳ sau hoặc lập 1 hóa đơn điều chỉnh giảm (như trường hợp 3 ở phần tiếp theo).
Trường hợp 3:
- Chiết khấu thương mại sẽ được áp dụng khi chương trình chiết khấu kết thúc. Ví dụ: Công ty A quy định chương trình chiết khấu từ ngày 1 – 30/10, sau đó căn cứ vào số lượng hoặc doanh số sẽ có từng mức chiết khấu cụ thể. Sau đó, sẽ lập hóa đơn điều chỉnh giảm kèm theo bảng kê liệt kê các hóa đơn cần điều chỉnh.
Nghĩa là: Số tiền chiết khấu thương mại sẽ được thể hiện trên hóa đơn điều chỉnh giảm này và bảng kê các hóa đơn cần điều chỉnh giảm.
Ví dụ: Trong ví dụ 2 ở trên, công ty A có 3 lần mua hàng trong kỳ (lần 1, 2 và 3) và xuất hóa đơn với giá bán như bình thường. Cuối kỳ, tổng kết sẽ xuất 1 hóa đơn điều chỉnh giảm 5% do chiết khấu thương mại theo hợp đồng số…
2. Cách kê khai hóa đơn chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán
Các cách kê khai hóa đơn chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán sẽ khác nhau tùy theo từng trường hợp, bao gồm:
Trường hợp 1 và 2:
- Trên hóa đơn GTGT đã thể hiện giá bán đã giảm, đã chiết khấu thương mại, do đó, bạn có thể kê khai như các hóa đơn GTGT thông thường.
- Trong trường hợp số 2 của trường hợp 2 (tức số tiền chiết khấu lớn hơn số tiền trên hóa đơn cuối cùng), bạn sẽ phải lập một hoá đơn điều chỉnh giảm theo cách kê khai trong trường hợp 3 dưới đây.
Trường hợp 3:
- Thông qua hóa đơn điều chỉnh giảm và bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh, số tiền và tiền thuế điều chỉnh.
Cách viết hóa đơn điều chỉnh giảm chiết khấu thương mại như sau:
Ví dụ: Ngày 15/12/2021, Công ty kế toán ABC xuất một hóa đơn điều chỉnh giảm các hóa đơn tháng 10, 11 do chiết khấu thương mại cho Công ty Trà My, bao gồm:
- Hóa đơn số 98, trị giá 10.000.000 đồng, tiền thuế GTGT 1.000.000 đồng.
- Các hóa đơn khác cũng sẽ được kê khai tương tự.
Mã số hóa đơn điều chỉnh giảm chiết khấu thương mại là 1C22TAA.
Hướng dẫn kê khai thuế chiết khấu thương mại điều chỉnh giảm:
- Thời điểm kê khai: Hóa đơn điều chỉnh giảm thuế chiết khấu thương mại kê khai vào kỳ hiện tại hoặc quý hiện tại, tùy theo quy định của cơ quan thuế.
- Kê khai trên tờ khai thuế GTGT: Bên bán kê khai ÂM vào các chỉ tiêu bán ra (Chỉ tiêu 29 – 32) hoặc TRỪ đi số tiền và tiền thuế của hóa đơn điều chỉnh giảm.
a) Khi trong kỳ kê khai chỉ có duy nhất 1 hóa đơn điều chỉnh giảm: Bên bán kê khai ÂM vào Chỉ tiêu 32 và Chỉ tiêu 33. Ví dụ: Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mặt hàng chịu thuế 10%, trong quý 4/2021 chỉ có 1 hóa đơn điều chỉnh giảm (chiết khấu thương mại) trị giá: 10.000.000, tiền thuế GTGT: 1.000.000 -> Các bạn sẽ kê khai ÂM Chỉ tiêu 32 và Chỉ tiêu 33 như sau: Chỉ tiêu 32 = -10.000.000 Chỉ tiêu 33 = -1.000.000
b) Khi trong kỳ kê khai có cả hóa đơn điều chỉnh giảm và các hóa đơn bán ra khác: Bên bán sẽ kê khai ÂM vào các Chỉ tiêu bán ra tương ứng hoặc TRỪ đi số tiền và tiền thuế của hóa đơn điều chỉnh giảm. Số tiền chiết khấu thương mại sẽ được tính vào thu nhập chịu thuế và được khấu trừ trong kỳ kê khai thuế GTGT.
Ví dụ: Trong quý 4/2021, bạn có nhiều hóa đơn bán ra khác và 1 hóa đơn điều chỉnh (do chiết khấu thương mại) trị giá: 10.000.000, thuế GTGT: 1.000.000. Sau khi đã kê khai các hóa đơn bán ra khác, số liệu như sau: Chỉ tiêu 32: 200.000.000, Chỉ tiêu 33: 20.000.000. Bạn sẽ trừ số tiền chiết khấu thương mại từ hóa đơn điều chỉnh này vào số tiền của Chỉ tiêu 32 và 33, cụ thể như sau:
- Chỉ tiêu 32 = 190.000.000 (200.000.000 – 10.000.000)
- Chỉ tiêu 33 = 19.000.000 (20.000.000 – 1.000.000)
Đối với bên mua, bạn sẽ kê khai âm vào Chỉ tiêu mua vào (Chỉ tiêu 23 – 25) hoặc trừ đi số tiền và tiền thuế của hóa đơn điều chỉnh, cụ thể như sau: a) Nếu trong kỳ kê khai chỉ phát sinh duy nhất 1 hóa đơn điều chỉnh giảm (chiết khấu thương mại), bạn sẽ kê khai âm trực tiếp vào Chỉ tiêu 23, 24, 25. Ví dụ: Trong quý 4/2021, bạn có chỉ phát sinh 1 hóa đơn điều chỉnh giảm (chiết khấu thương mại) trị giá: 10.000.000, tiền thuế GTGT: 1.000.000. Bạn sẽ kê khai âm Chỉ tiêu số 23, 24, 25 như sau:
- Chỉ tiêu 23 = -10.000.000
- Chỉ tiêu 24 = -1.000.000
- Chỉ tiêu 25 = -1.000.000
b) Nếu trong kỳ phát sinh nhiều hóa đơn đầu vào khác, bạn sẽ trừ đi số tiền tương ứng với hóa đơn điều chỉnh giảm đó. Ví dụ: Trong quý 4/2021, bạn có phát sinh nhiều hóa đơn đầu vào khác và 1 hóa đơn điều chỉnh giảm (chiết khấu thương mại) trị giá: 10.000.000, tiền thuế GTGT: 1.000.000. Bạn sẽ trừ số tiền chiết khấu thương mại từ hóa đơn điều chỉnh này vào số tiền của các hóa đơn đầu vào khác tương ứng.
Ví dụ: Trong quý 4/2021, bạn đã có nhiều hóa đơn đầu vào khác và một hóa đơn điều chỉnh do chiết khấu thương mại trị giá 10.000.000 đồng với thuế GTGT là 1.000.000 đồng. Sau khi kê khai xong các hóa đơn đầu vào khác, các chỉ tiêu 23, 24 và 25 có số liệu lần lượt là 200.000.000 đồng, 20.000.000 đồng và 20.000.000 đồng. Để trừ số tiền trên hóa đơn điều chỉnh, bạn sẽ lấy số tiền xuất hiện ở các chỉ tiêu này và trừ đi số tiền trên hóa đơn điều chỉnh như sau:
- Chỉ tiêu 23 = 200.000.000 đồng – 10.000.000 đồng = 190.000.000 đồng
- Chỉ tiêu 24 = 20.000.000 đồng – 1.000.000 đồng = 19.000.000 đồng
- Chỉ tiêu 25 = 20.000.000 đồng – 1.000.000 đồng = 19.000.000 đồng.
Nếu bạn chưa biết hạch toán chiết khấu thương mại, bạn cần tìm hiểu thêm để thực hiện đầy đủ các bước kế toán.
>> Xem thêm: Quy định về tiền phụ cấp ăn trưa, ăn ca mới nhất 2024
